سوره فاتحه یا حمد نخستین سوره قرآن کریم، ملقب به ام الکتاب. این سوره از سورههای «قصار» است که در عین اختصار، بنا بر روایات، در معنا بزرگ و «ام الکتاب» و اساس قرآن است. سورهٔ فاتحه، در نمازهای واجب و مستحب خوانده میشود و محتوای اصلی آن، توحید و سپاس خداوند است.
خواندن سورهٔ حمد، در موارد بسیاری، از جمله پس از نمازهای واجب، بر بالین بیمار و هنگام گذاشتن مرده در قبر، مستحب است. در عرف ایرانیان، این امر توسعه داده شده و در یادکردِ اموات و برای آمرزش آنان، سوره فاتحه میخوانند