کاخ باغچه جوق در آذربایجان غربی

روستای باغچه جوق در فاصله 6 کیلومتری شهر ماکو و حدود 2 کیلومتری از سمت غرب جاده اصلی بازرگان قرار دارد . در مجاورت این روستا و بر دامنه کوهی مرتفع، مجموعه تاریخی باغچه جوق مشتمل بر باغی نسبتا بزرگ و عمارتی بسیار زیبا و مجلل واقع شده است. این باغ از نمونه های منحصر به فرد باغسازی در ایران محسوب می شود. این بنا مربوط به اواخر دوره قاجاریه می باشد و بانی آن تیمور تیموری معروف به اقبال السلطنه ماکوئی یکی از حکام مقتدر وقت و از سرداران مظفر الدین شاه بوده است. این کاخ معروف به کاخ سردار می باشد .ساختمان 2500 متری کاخ باغچه جوق در میان باغی به مساحت 11 هکتار احداث شده و از شاهکارهای به جای مانده از اواخر دوران قاجار است. به دلیل ویژگی های ممتاز هنری و معماری، این اثر در سال1353 توسط دولت از وراث سردار خریداری و بعد از انجام تعمیرات ضروری از سال 1364 برای بازدید عمومی آماده شد. در حیاط روبروی کاخ اولین چیزی که جلب توجه می کند کالسکه خاک گرفته سردار و جایگاه باشکوهی است که از آنجا برای رعیت ها سخنرانی می کرده است و از تراس گچبری شده، با آجرهای رنگی و پلکانی که از دو سو، جایگاه را به حیاط متصل می کند تشکیل شده است. ساختمان کاخ بنایی است قرینه، نیمی ایرانی و نیمی فرنگی و دیوارهای هر دو قسمت با رنگ های طبیعی نقاشی شده اند. نیمه ایرانی با گل و بوته و زنان و مردان دوران قاجار و نیمه فرنگی با نقش کاغذدیواری خانه های روسی قرن 19 و نقش و نگارهای اروپایی تزئین شده است.طبقه اول بنا، سالن ناهارخوری است که در نیمی از سقف آن سفرهای ایرانی با کباب و چلو و خورشت و دوغ و مردان ایرانی نقاشی شده و در نیمه دیگر میز، غذایی به سبک اروپایی با گل و شمع و زنان و مردانی فرنگی ترسیم شده است. ناهارخوری به سالن انتظار و محل پذیرش ملاقات های رسمی متصل است و در مرکز بنا، حوضخانه ای آئینه کاری شده با دیوارهای گچبری قرار دارد که سایر بخش های کاخ، در پیرامون این تالار مرتفع شکل گرفته اند .راه پله ای که از دو سوی بنا بازدیدکنندگان را به اتاق خواب، دفتر کار و شاه نشین ها رهنمون می شوند با مجسمه هایی سنگی تزئین شده اند و تمامی تالارها و اتاق های طبقه دوم دارای انواع و اقسام مبل ها و کمدها و میزهایی است که هریک حاصل هنر هنرمندان یک کشور فرنگی است.پنجره های رنگی، کاغذ دیواری های گران قیمت مخملین با طرح گل و بوته و پرده های اشرافی نیز، چشم هر بازدید کننده ای را خیره می کنند. یکی از نکاتی که در مورد این کاخ بسیار ذکر شده؛ شیشه های استفاده شده در آن است که طبق گفته ها؛ بدون استفاده از هیچ ماده شیمیایی خاصیت حشره کشی دارد .بخشی از باغ در پیرامون کاخ اصلی دارای طرحی از پیش اندیشیده و تقریبا منظم و محصور است. این محوطه توسط نرده های چدنی زیبایی از سایر بخش های باغ جدا شده است که تقریبا نقشی همچون اندرونی ایفا می کند. در بخش هایی از محوطه، آثاری از کف سازی سنگی باقی مانده است و در سمت غربی کاخ نیز نمای اصلی ساختمان حوض بیضی شکل دیده می شود.نمای خارجی بنا با مجسمه های گچی که سردرها و نرده های گچی لبه بام را زینت داده اند، ساختمان سنگی یا آشپزخانه کاخ که با سنگ های صیقلی و تراش خورده ساخته شده است و استخر بزرگ باغ که جوی آبی از آن به قسمت های مختلف باغ جاری است از دیگر دیدنی های باغچه جوق به حساب می آید . موقعیت باغچه جوق به علت قرارگیری بر سر جاده ترانزیتی ترکیه و اروپا اهمیت توریستی زیادی دارد و همین امر می تواند سبب جلب توجه مسافرین و علاقه مندان به این کاخ زیبا شود.در حال حاضر این کاخ، حالت موزه نیز دارد. به این دلیل که اشیاء و لوازم زندگی سردار ماکو برای بازدید مردم به نمایش درآمده است و مردم می توانند اشیا و وسایل با ارزش این کاخ را مشاهده نمایند.این اثر در تاریخ 11 تیر 1375 با شماره ثبت 1739 به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .