اقدام بانک مرکزی ترکیه در راستای افزایش نرخ بهره بانکی در مبارزه با کاهش ارزش لیره خشم و انتقاد رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور را در پی داشته است. او در این ارتباط از محدود بدون صبرش سخن گفته است.
شمار حضار محدود است و اکثر آنان حزب عدالت و توسعه هستند که رهبر آن رجب طیب اردوغان است. آیا رئیس جمهوری ترکیه بر این نکته واقف است که سخنانش تأثیری مستقیم بر روند ارزش لیره دارد؟
اردوغان در نطق خود میگوید: «بانک مرکزی روز گذشته نرخ بهره بانکی را به شدت افزایش داد. بانک مرکزی همیشه تأکید دارد که حفظ استقلال برایش چقدر مهم است. خیلی خب، این شما و این هم استقلال. و حال خواهیم دید که استقلال شما چه پیامدهایی خواهد داشت. من در واقع آدمی صبور هستم، اما صبر من هم حد و مرز دارد.»
ارزش لیره در برابر دلار در پی سخنان اردوغان به میزان چهار دهم درصد (4 / 0 درصد) کاهش یافت. این میزان در نگاه اول کم به نظر میرسد، اما برای شهروندانی که ناگزیرند، هزینههای خود را پیوسته محدود کنند، فشار محسوب میشود.
پیش از آن و در پی اقدام جسورانه بانک مرکزی ترکیه اما ارزش لیره پنج درصد افزایش یافته بود. سخنان اردوغان اما اکنون بار دیگر لیره را با مشکل روبرو ساخته است.
مخالفت پیگیر
اردوغان تاکنون بارها اعلام کرده که مخالف افزایش نرخ بهره در این کشور است، زیرا این امر در بلندمدت باعث میشود که در کنار افزایش بهره دلار آمریکایی، بدهیهای ارزی ترکیه سنگینتر شود. میزان بدهیهای خارجی ترکیه در حال حاضر بالغ بر 80 میلیارد دلار است.
بانک مرکزی ترکیه، همانگونه که پیشتر اطلاع داده بود، روز پنجشنبه 22 شهریور (13 سپتامبر) ضمن اعلام سیاست پولی این بانک نرخ بهره را به شدت افزایش داد و از 75/ 17 درصد به 24 درصد رساند.
اقتصاددانان ترکیه حدس میزنند که نرخ بهره بانکی در این کشور حدود چهار درصد افزایش یابد، اما افزایش25/ 6 درصدی را پیشبینی نمیکردند.
به این ترتیب بانک مرکزی ترکیه با این اقدام با نظر رئیس جمهوری مخالفت کرده است. بعضی ناظران این اقدام بانک مرکزی را در راستای استقلال آن میدانند و دلیلی بر عدم وابستگی نهادها به تصمیمهای رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور. اکنون بانک مرکزی ترکیه با افزایش نرخ بهره میخواهد سرمایهگذاران را ترغیب کند و میزان نقدینگی در بانکها را افزایش دهد.
سقوط ارزش لیره از ژانویه تا اواسط اوت سال جاری میلادی (2018)