ویدیوی بعدی
ویدیوهای پیشنهادی
کتاب تاریخ فلسفه اسلامی هانری کربن
کتاب تاریخ فلسفه اسلامی هانری کربن.برای دانلود فایل بر روی لینک زیر کلیک نمایید.
انتشارات مینوی خرد منتشر کرد:
این کتاب نخستین ترجمه کامل متن تاریخ فلسفه اسلامی اثر هانری کربن ایران شناس و فیلسوف فرانسوی است. متن کامل کتاب از دو بخش فراهم آمده است. بخش نخست به سال 1964 از آغاز تا مرگ ابن رشد به زبان فرانسه به چاپ رسید و اندکی پس از آن به زبان عربی و فارسی ترجمه شد.
کتاب حاضر نخستین ترجمه کامل از متن اثر است. پیش‌ازاین اسدالله مبشری بخش اول کتاب را ترجمه و منتشر نموده است. مترجم در ابتدا به ترجمه بخش دوم همت نموده و با توجه به تخصصی و صحیح نبودن بخش‌هایی از ترجمه بخش اول که توسط اسدالله مبشری صورت گرفته دست به ترجمه بخش اول نیز زده و ترجمه‌ای شیوا و تخصصی ارائه کرده است[1].
گزارش کربن از سیر تاریخی و تحول معنوی تفکر فلسفی در اسلام مخصوصا در ایران مبتنی بر تلقی او از مفهوم گسترده تاریخ و شیوه‌ای است که در تفسیر پدیده‌های تاریخی انتخاب می‌کند. او فلسفه اسلامی را دارای ماهیتی مستقل دانسته که از تلقی ناصواب پاره‌ای از مورخان غیر فیلسوف معاصر که آن را ذیل عنوان‌های فلسفه عربی یا فلسفه مسلمانان قرار داده‌اند جداست. به نظر کربن فراگیری معنوی مفهوم دینی از اسلام به محدودیت‌های قومی یا ملی قابل تحویل نیست. او فلسفه اسلامی را فلسفه‌ای می‌داند که تکوین و صورت‌های متنوع آن به‌طور اساسی با امر دینی و معنوی اسلام پیوند یافته است. به‌طوری‌که در اسلام به‌گونه‌ای مخصوص تاریخ فلسفه از تاریخ معنویت جدایی‌ناپذیر است[2].
کربن در طرح تاریخ فلسفه اسلامی برای نخستین بار شرحی درباره فلسفه نبوی که صورت بدیع و شکوفایی خودجوش وجدان اسلامی است آورده است. به نظر او تحقیق فلسفی در اسلام در جایی در محیط مناسب بوده که درباره امر بنیادین نبوت و وحی نبوی همراه با مشکلات و وضعیت تاویلی به تامل پرداخته است. به نظر او فلسفه صورت حکمت نبوی به خود می‌گیرد و به همین دلیل او در بررسی خود حکمت نبوی شیعی را در دو صورت اصلی امامیه و اسماعیلی در صدر قرار می‌دهد[3].
به عقیده کربن در توضیح کلی مربوط به فلسفه اسلامی هرگز به نقش و اهمیت تعیین‌کننده اندیشه شیعی در پیشرفت اندیشه فلسفی در اسلام التفاتی نداشتند. حکمت نبوی این نکته را روشن کرده که چرا در تشیع جهش عظیم اندیشه صورت گرفته و از دوره صفوی تاکنون ادامه داشته است. مبنای تامل فلسفی در تشیع قرآن و مجموعه احادیث امامان(ع) است. تاریخ فلسفه کربن تفسیر معنوی اسلام در ایران است که به اعتقاد او ظهور چنین معنویتی ماخوذ از حکمت تاریخ است و در شیعه تجلی یافته است. شیعه مهد تفکر معنوی اسلام و کانونی است که تعقل و تجربه عرفانی در آن امتزاج یافته است[4].
کربن پس از نگاهی تاویلی به تشیع و حکمت نبوی به معرفی اسماعیلیه می‌پردازد. به نظر او خیال فلسفی اسماعیلی شخص آدم معنوی را که نمونه اعلای بشریت است رمزی از تاریخ قدسی آغاز بشریت می‌داند. او روح آیین اسماعیلی اولیه را عامل حیات مجدد دعوت جدید پس از فترت سیاسی اسماعیلی دانسته است. تاثیر اسماعیلیه بر تصوف و به‌طور کلی بر معنویت ایرانی فرض پیوندی اساسی را پیش می‌آورد که مستلزم لحاظ مشکل خاستگاه و معنای تصوف از دیدگاهی نو است. درحالی‌که عرفان شیعی امامی تعادل میان ظاهر و باطن را حفظ می‌کند در عرفان اسماعیلی هر ظاهر دارای باطن است و باطن چون مرتبه معنوی مرید با فهم آن ارتباط پیدا می‌کند بر ظاهر برتری دارد بنابراین ظاهر قالبی است که باید آن را درهم شکست. تاویل یعنی بازگرداندن داده‌های شریعت به حقیقت آن‌ها یعنی درک معنای حقیقی تنزیل[5].