ویدیوی بعدی
ویدیوهای پیشنهادی
وقتی خواب می‌بینیم چه اتفاقی در مغز ما رخ می‌دهد؟
وقتی خواب می‌بینیم چه اتفاقی در مغز ما رخ می‌دهد؟
رؤیاها آنقدر عجیب هستند و برای ما مهم تلقی می‌شوند که احساس می‌کنیم باید حتما درمورد ماجراجویی‌های شبانه‌مان به‌صورت طولانی با بقیه افراد صحبت کنیم و رؤیاهایمان را با آن‌ها در میان بگذاریم. اما اگر شما به درکی از اتفاقات داخل مغز موقع رؤیا دیدن برسید، معنای بیشتری از رؤیاها به دست خواهید آورد و رؤیاها برای شما بسیار مهم‌تر از چیزی خواهند شد که فکر می‌کنید. در این مطلب به چندین سؤال رایج پاسخ‌داده‌شده درمورد خیالات شبانه‌ای که ما آن‌ها را رؤیا می‌نامیم می‌پردازیم:
- چرا رؤیاها تا این اندازه عجیب هستند؟
هیجانی و عجیب بودن رؤیا دلیل خوبی دارد. خاطرات رویدادهای زندگی (حافظه‌ی رویدادی) در بخشی از مغز به‌نامهیپوکامپ ذخیره می‌شوند و با حرکت تند چشم در خواب (REM)، سیگنال‌های خوابی خروجی از هیپوکامپ قطع می‌شوند.
بنابراین ما نمی‌توانیم به خاطرات خاصی که در گذشته اتفاق افتاده است، در هنگام رؤیا دیدن دسترسی پیدا کنیم. با این حال هنوز می‌توانیم به خاطرات عمومی درمورد افراد و مکان‌هایی که ساختار اصلی رؤیای ما را تشکیل می‌دهند، دسترسی داشته باشیم. در همین زمان فعالیت‌های بخش‌های مربوط به احساسات مغز شروع به کار می‌کنند و روایتی بیش از حد عاطفی را که باعث پیوند خاطرات به هم می‌شوند، تشکیل می‌دهند و بخش دیگری از مغز به نام قشر پیشانی خلفی جانبی که کنترل استدلال منطقی و تصمیم‌گیری ما را برعهده دارد نیز از کار می‌افتد.
مقاله‌ی مرتبط:
- 10 راز حل نشده از مغز انسان
تفاوت فعالیت‌های مغز در خواب و بیداری به توضیح علت اینکه چرا ما در خواب روی کارهایمان کنترل ضعیفی داریم، کمک می‌کند. ما در خواب تنها نقش مشاهده‌کننده را بازی می کنیم و وقتی اتفاقات عجیبی رخ می‌دهد، تعجب نمی‌کنیم؛ تا اینکه از خواب بیدار شویم.
2. آیا ما تنها موقع حرکت تند چشم در خواب خواب می‌بینیم؟
مطالعه‌ی مناسب روی رؤیا (که قرن‌ها تنها توضیحی خیالی داشت و علمی نبود) در سال 1953 با کار یوجین آسرنسکی وناتاناییل کلیتمن در دانشگاه شیکاگو آغاز شد. آن‌ها موقع خواب به‌منظور شناسایی فعالیت‌های الکتریکی مغز، از داوطلبان نوار مغزی گرفتند. آن‌ها همچنین داوطلبان را در مراحل مختلف خواب بیدار می‌کردند.
آن‌ها خواب همراه با حرکات سریع چشم را کشف کردند و رابطه‌‌ی آن با رؤیا دیدن را توضیح دادند. طبق آزمایش‌های اخیر، ما نه‌تنها در خواب همراه با حرکات سریع چشم، بلکه در طول کل خوابمان رؤیا می‌بینیم؛ ولی اکثر آن‌ها را فراموش می‌کنیم. رؤیاهایی که در خواب عمیق رخ می‌دهند، معمولا غیر احساسی، غیر واضح و مربوط به مسائل ساده هستند و به‌ندرت در یاد می‌مانند.
همه‌ی افراد خواب می‌بینند؛ ولی همه لزوما آن‌ها را به‌یاد نمی‌آورند
خواب همراه با حرکات سریع چشم جایی است که رؤیاهای کلاسیک در آنجا رخ می‌دهند. خواب‌های کلاسیک دارای عجایب خاص و از نظر فیزیکی غیر ممکن هستند و تجاربی عجیب و گیج‌کننده برای ما به همراه دارند.
بسیاری از مردم فکر می‌کنند که حرکت سریع چشمان ما در خواب برای دیدن تصاویر در رؤیاها است. جالب است که برخی از شواهد نشان‌دهنده‌ی صحت این تفکر هستند.
3. چرا به یاد آوردن رؤیاها سخت است؟
برخی از مردم اصرار دارند که هرگز خوابی نمی‌بینند؛ ولی آن‌ها اشتباه می‌کنند. وقتی در طول آزمایش‌ها، افراد را در مراحل مختلف خواب بیدار می‌کردند، مشخص شد که همه‌ی افراد خواب می‌بینند؛ ولی همه لزوما آن‌ها را به‌یاد نمی‌آورند.
به‌خاطر آوردن رؤیا وابسته به فعالیت مغز است. آن‌هایی که رؤیاهایشان را به‌خاطر می‌آورند موقع خواب و بیداری در دو قسمت مغزی برای تصاویر و ذخیره‌ی حافظه، فعالیت بیشتری نسبت به آن‌هایی دارند که خواب‌شان را فراموش می‌کنند.
چگونگی خوابیدن شما هم تأثیرگذار است. طبق گفته‌ی رابرت استیکگلد از دانشگاه پزشکی هاروارد (بخش پزشکی خواب)، ما هنگام خواب همراه با حرکات سریع چشم در تلاش برای شکل دادن خاطرات جدید هستیم. اگر هنگام رؤیا دیدن یا دقیقا بعد از آن بیدار شویم، می‌توانیم از فراموش شدن آن جلوگیری کنیم و به‌عبارت دیگر آن را طولانی‌تر نگاه داریم.
پس اگر هنگام شب بیدار شوید، احتمالا بخش‌هایی از رؤیایتان را به‌یاد می‌آورید. اما از طرف دیگر اگر با زنگ هشدار ساعت بیدار شوید و خواب همراه با حرکات سریع چشم را قطع کنید، احتمال به خاطر آوردن کم می شود. همان لحظه‌ی تغییر کوتاه بین خواب و رؤیا دیدن و بیدار شدن و خاموش کردن هشدار ساعت، روند به‌یاد آوردن را مختل می‌کند.