گزارش مجلس از بزرگترین چالش های بازار کار

رحیم زارع سخنگوی کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی در صحن علنی امروز (چهارشنبه، 30 آبان ماه) مجلس شورای اسلامی خلاصه گزارش کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی و نظارت بر اجرای اصل 44 قانون اساسی در مورد آسیب شناسی وضعیت شاغلان و بیکاران با رویکرد حمایتی را قرائت کرد.

بسمه تعالی

گزارش کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی و نظارت بر اجرای اصل 44 قانون اساسی در مورد آسیب شناسی وضعیت شاغلان و بیکاران با رویکرد حمایتی

هدف از این ارایه آن است که برنامه‌ریزان و سیاستگذاران را به سرنوشت شاغلین و سطح معیشتی آنها حساس کرده و ضرورت اتخاذ سیاست‌های حمایت از شاغلین و بیکاران نیازمند پیشنهاد داده شود.

بدیهی است که بررسی وضعیت بازار کار ایران نشان می دهد که مهمترین چالش های موجود در بازار کار در شرایط فعلی، نرخ مشارکت پایین و افزایش جمعیت غیر فعال بالاخص در زنان و جوانان، نرخ بیکاری بالای نیروی کار جوان و تحصیلکرده، افزایش میانگین سنی جمعیت شاغل و مشکلات صندوق های بازنشستگی، وضعیت بحرانی شاخص های اشتغال در برخی استان ها و عدم تعادل بین عرضه و تقاضای نیروی کار تحصیل کرده می باشد.

به عنوان مثال: نرخ بالای بیکاری جوانان: بررسی آمار و اطلاعات نشان می‌دهد که نرخ بیکاری کل کشور در سال 1396 12.1 بوده است و در تابستان 1397 به 12.2رسیده است که نسبت به فصل مشابه(تابستان 1396 ) در سال قبل 0.7 درصد افزایش داشته است.

نرخ بیکاری جوانان 15 تا 24 ساله در سال 1396 28.4 درصد بوده است و در تابستان 1397 به 27.2 درصد رسیده است و نسبت به فصل مشابه در سال قبل 0.3 درصد افزایش داشته است. همچنین نرخ بیکاری جوانان شهری در سال 1396، 31.9درصد بوده است . این نرخ در تابستان 1397 به 31.5 درصد رسیده است که نسبت به فصل مشابه در سال قبل 0.7 درصد افزایش داشته است. به عبارت دیگر از هر سه نفر جوان شهری جویای کار تقریبا یک نفر بیکار است.

نرخ بالای بیکاری فارغ التحصیلان: نرخ بیکاری جمعیت دارای تحصیلات عالی در سال 1396 در حدود 19.4 درصد بوده است این نرخ در تابستان 1397 به 18.7 درصد رسیده است و نسبت به فصل مشابه در سال قبل 0.8 درصد کاهش داشته است.

پایین بودن نرخ مشارکت و افزایش جمعیت غیرفعال: یکی از مهمترین معضلات کنونی بازار کار، افزایش تعداد جمعیت غیرفعال می‌باشد. این افراد نه جزئی از شاغلین محسوب می‌شوند و نه بیکاران. بطوریکه در تابستان 1397 در حدود 60 درصد از جمعیت در سن کار جزء جمعیت غیرفعال بوده‌اند و 40 درصد از جمعیت در سن کار جمعیت فعال بوده است.

نرخ مشارکت در فصل تابستان 1397 ، از 34.1 درصد(استان سیستان و بلوچستان) تا 46.8 درصد(استان خراسان شمالی) متغیر است.

افزایش میانگین سنی جمعیت شاغل: شواهد نشان می‌دهد میانگین سنی جمعیت شاغل افزایش یافته و تمرکز سنی جمعیت شاغل به سمت گروه‌های سنی بالاتر سوق نموده است. این موضوع می‌تواند در سال‌های آتی و با نزدیک شدن گروه‌های سنی 30 تا 39 سال فعلی به سنین بازنشستگی مسئله آفرین باشد.

عدم توازن منطقه‌ای بیکاری: بررسی آمارهای نرخ بیکاری در استان‌ها به تفکیک گروه‌های سنی جوان، زنان و تحصیلکردگان نشان می‌دهد اولاً تفاوت در نرخ بیکاری استان‌ها بسیار زیاد است و ثانیاً وضعیت بیکاری جوانان، زنان و به‌خصوص جوانان و زنان تحصیلکرده در برخی استان‌های کشور (عمدتا استان‌های غربی و مرزی ) بسیار نامناسب است. در برخی از این استان‌ها نرخ بیکاری جوانان تحصیلکرده در بازه 50 تا 63 درصد است و درخصوص زنان جوان تحصیلکرده نرخ بیکاری همین استان‌ها به بازه 63 درصد تا 78 درصد می‌رسد.