تهیه نمک خوراکی با بهرهگیری از دو منبع امکانپذیر است؛ (1) سنگ نمک و (2) آب شور یا آب نمک. تهیه نمک خوراکی نیازمند کنترل کیفیت و در نظر گرفتن جنبههای بهداشتی این ماده خوراکی است.
برای تهیه نمک خوراکی از دو منبع استفاده میشود؛ سنگ نمک و آب نمک (شور). سنگ نمک همان نمک بلورین است که به نام نمک طعام نیز شناخته میشود. این نوع نمک حاصل تبخیر اقیانوسهای باستانی در میلیونها سال قبل است. آب نمک نیز عبارت است از آب با غلظت بالای نمک. آشکارترین منبع آب نمک اقیانوسها هستند، اما دریاچههای نمکی از قبیل دریای مرده و حوزهای زیرزمینی آب نمک نیز یکی دیگر از منابع آب نمک محسوب میشوند. در ادامه با روش تهیه نمک خوراکی بهتر آشنا میشوید.
آب نمک طبیعی همیشه حاوی مواد دیگری است که با نمک حل شده اند. معمولترین این مواد عبارتند از کلرید مگنزیم، سولفات مگنزیم، سولفات کلسیم، کلرید پتاسیم، مگنزیم نمک آلی و کربنات کلسیم. البته میدانیم که احتمالاً ارزش تجاری این مواد کمتر از خود نمک نیست. هرچند سنگ نمک نیز ممکن است به صورت نسبتاً خالص یافت شود، ولی احتمال اینکه در ناخالصیهای سنگی مانند سنگ رست و سنگ چینی هم حاوی مقادیر گوناگونی از این مواد باشد، وجود دارد.
در هر صورت، همیشه افزودنیهای ترکیب شدهای در نمک سفره وجود دارند. غالباً، به منظور افزودن مقدار اندکی ید به رژیم غذایی، مقداری از این عنصر را به نمکهای سفره تزریق میکنند. این امر به جلوگیری از گواتر، یکی از بیماریهای غده تیروئید کمک میکند. البته تهیه خود ید مستلزم افزودن مقدار اندکی یدید پتاسیم است. همچنین باید مقدار اندکی از چند ماده شیمیایی گوناگون به نمک افزوده شود تا از جذب آب و خرد شدن آن جلوگیری به عمل آید. این مواد شیمیایی شامل کربنات مگنزیم، سیلیکات کلسیم، فسفات کلسیم، سیلیکات مگنزیم و کربنات کلسیم میشوند.
تهیه نمک خوراکی با دو روش اصلی
(1) فرآیند تبدیل سنگ نمک به نمک خوراکی
معمولاً کشف ته نشینهای نمک زیرزمینی را مدیون جستجوهای اکتشاف کنندگان آب و نفت هستیم. در این مرحله وقتی نمک ردیابی شد، با استفاده از یک مته توخالی و نوک الماسی، چند نمونه هستهای را در فواصل اندازه گیری شده در سراسر منطقه ایجاد میکنند. حفاران از نمونهها برای تشخیص میزان سودآوری معدن نمک بهره میگیرند.