باغ فین کاشان - ایران خالص

برای تماشای ویدیو های بیشتر از طبیعت و گردشگری ایران ، اینجا را کلیک کنید

باغ فین، نام یک باغ ایرانی در کاشان است که حمام فین نیز در آن واقع شده است. سابقه و قدمت باغ فین و بناهای آن به دوره‌ی صفویه باز می‌گردد. وسعت باغ بالغ بر 23 هزار مترمربع و شامل یک حیاط مرکزی است که به وسیله‌ی دیوار، بارو و برج‌های استوانه‌ای‌شکل محصور شده ‌است. باغ فین در سال 1314 به شماره‌‌ی 238 در فهرست آثار ملی ثبت شد و در سال 1390 به همراه هشت باغ تاریخی دیگر با عنوان باغ ایرانی به شماره‌ی 1372 در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.

باغ فین یکی از زیباترین و معروف‌ترین باغ‌های ایرانی است که از آن به‌عنوان نمونه‌ی کامل باغ سازی ایرانی یاد می‌شود. از گذشته‌های بسیار دور، منطقه‌ی فین به واسطه‌ی چشمه‌ی روح‌افزایی که در آن جریان دارد، مورد توجه حاکمان و پادشاهان بوده است. تاریخ قم، قدیمی‌ترین مأخذ تاریخی موجود، در این خصوص می‌نویسد: «بناها و کاریزهای فین به امر جمشید احداث شده است.» پس از آن احداث بناهای شاهانه را به پادشاهان آل بویه نسبت داده‌اند و در عهد ایلخانان مغول عمارات کهنه‌ی آن (باغ کهنه) نوسازی شده است.

 شکل‌گیری باغ فین در محل جدید خود به دوران صفویه و پس از زلزله‌ی سال 982 ه.ق مربوط می‌شود که ساختمان هشتی ورودی و سردر، کوشک میانی، حمام صفوی و برج و باروی باغ در این دوره شکل می‌گیرد. پس از آن در دوران زندیه عمارت خلوت کریم‌خانی در مجاورت باغ احداث می‌شود و پادشاهان قاجار نیز به فراخور، بخش‌هایی نظیر شترگلوی فتحعلی شاهی، حمام قاجار، تالار شاه‌نشین، خلوت نظام‌الدوله و عمارت بادگیر (کتابخانه‌ی فعلی) را به باغ می‌افزایند. در دوران معاصر نیز الحاقاتی به مجموعه باغ فین اضافه می‌شود.

معماری این باغ ترکیبی از عناصر طبیعی چون آب و درخت و عناصر ثابت معماری چون بناهای مختلف است. باغ فین یکی از مهم‌ترین نمونه‌های باغ ایرانی است که همچنان زنده و پابرجا مانده است.

آب یکی از عناصر اساسی در طراحی باغ فین است. آب در باغ فین به صورت‌های راکد (در استخر مقابل کوشک و حوض‌خانه‌ی صفوی)، روان (در جوی‌ها)، فورانی (فواره‌ها) و جوششی (ظهور آب از حفره‌های منظم کف حوض در حوض جوش و حوضخانه صفوی و شترگلوی فتحعلی شاه) حضور دارد.

آب جاری در جوی‌ها، استخرها و حوض‌های باغ از چشمه‌ی سلیمانیه تأمین می‌شود. آب این چشمه ابتدا در استخری در پشت باغ جمع می‌شود. اختلاف ارتفاع این استخر نسبت به سطح جوی‌ها، فواره‌هایی را ایجاد کرده ‌است که به روش ثقلی آب را به بالا پرتاب می‌کنند