حمام مهدی قلی بیک در سال ۱۰۲۷ هجری قمری به دستور مهدی قلی بیک جانی قربانی؛ از بازماندگان خانواده امیر ارغون آقای اویرات و از امرای ترک خراسان که به عنوان میر آخور (رییس اصطبل شاهی) شاه عباس اول صفوی منصوب بوده است، ساخت شده و وقف ساحت مقدس امام رضا (ع) گردید. مهدی قلی بیک این حمام را وقف آستان قدس رضوی کرده و در وقف نامه خود اشاره کرده است که حمام و تمامی مغازه های مجاور آن، وقف امور خیریه و خدا پسندانه مربوط به آستان رضوی کنند. علاوه بر آن، یک قنات هم برای حمام مذکور احداث گردیده با این شرط که مازاد آب آن را به مسجد گوهرشاد دهند و آنچه از مسجد اضافه ماند، صرف امور خیریه نمایند و اضافات آن را در زمین های زراعی خارج از شهر جاری سازند. حمام مهدی قلی بیک در کنار مقبره امیر ملکشاه (مسجد شاه، مسجد هفتاد و دو تن) در ضلع بیرونی سردر غربی صحن جامع حرم مطهر حضرت رضا (ع) قرار گرفته و از جهت دیگر، در خیابان اندرزگو (خسروی نو)، انتهای خیابان اندرزگو ۱۳ (بازار فرش فروش ها) واقع شده است. به علت همجواری حمام با بنای تاریخی مسجد شاه (مقبره امیر ملکشاه) و نیز نزدیک بودن به حرم امام رضا (ع)، قبلا به حمام شاه و پس از انقلاب به حمام رضوی شهرت داشته است. این بنا یکی از بزرگ ترین حمام های ایران است که ساختاری بسیار زیبا از حمام های قدیمی را به نمایش می گذارد. محوطه ورودی حمام به وسیله یک پله و با انحنایی ملایم به هشتی کوچکی وصل می شود که پس از عبور از آن، با گردش به سمت راست به سربینه وارد می شویم. در فضای سربینه هشت ستون سنگی به صورت هشت و نیم هشت، پوشش گنبدی را استوار نگه داشته است که با تعبیه تعدادی گلجام (نورگیر) با ابعاد متفاوت در سقف حمام و همچنین تعدد گلجام ها و تنوع ابعاد آن، نورپردازی منحصر به فردی به این بنا بخشیده است به گونه ای که از طلوع تا غروب آفتاب با چرخش خورشید، زوایای مختلفی از حمام، تاریک و روشن می شود و موجبات تلطیف فضا به ویژه در قسمت سربینه را فراهم می سازد. سازه اصلی بنا از جنس آجر بوده و آهک، ساروج، سنگ، شیشه، فلز و کاشی از دیگر مصالح به کار رفته در این حمام است.
Source: http://www.negahmedia.ir/media/show_video/104994 **