سند تحول قضائی براساس این ماموریتها و با رویکرد مطالعه وضع موجود و آسیب شناسی عملکرد دستگاه قضا در طول دوران پس از انقلاب اسلامی و بررسی نقاط قوت و ضعف رویهای فرآیندی و همچنین ساختاری تهیه و به منظور معماری دستگاه قضائی متناسب با گام دوم انقلاب در سالهای آتی و با هدف دستیابی به دو پیامد اصلی دستیابی به عدالت و رضایتمندی مردم تنظیم شده است.
در این سند با توجه به ارکان محتواساز که ناظر به ماهیت ماموریتی و نحوه نقش آفرینی قوه قضائیه است به 14 تغییر اساسی در جهت گیریهای کلان قوه قضائیه اشاره شده است. برخی از این چرخشهای تحول آفرین و تغییرات اساسی عبارتند از:
• حرکت به سمت مواجه قضائی فعال و ایجابی به جای مواجه منفعل و پسینی
• حرکت از قوه قضائیه دادخواست محور به قوه قضائیه گسترش دهنده عدل و حامی حقوق عمومی و آزادیهای مشروع
• تقویت نگرشهای پاسخگو شفاف و هوشمند به جای نگرشهای غیر پاسخگو غیر شفاف و قدیمی
• تلاش برای شناخت و حذف بسترهای فسادزا به جای مقابله صرف با مفسدین
• توجه به نظارتهای همهجانبه ماموریت محور حین فرایند هوشمند و همگانی به جای نظارتهای گذشته نگر عملکرد محور انسان پایه و متمرکز
و...
در این سند مبتنی بر 20 عنوان چالش اولویت دار 47 عامل ریشهای اولویتدار شناسایی و بر رفع و یا اصلاح این عوامل تمرکز شده است. تحول قضائی وابسته به مداخله موثر و تغییر بنیادین 47 عامل ریشهای اولویتدار است. از اینرو متناظر با هر عامل مجموعهای از راهکارها به نحوی تدوین شده است که اجرای توامان آنها بتواند عامل مذکور را رفع نماید.
همچنین برای هر یک از راهکارها واحدسازمانی مسئول واحد یا واحدهای سازمانی همکار و زمان بندی اجرا شامل کوتاه مدت (تا تیرماه سال 1400) میان مدت (تا تیرماه سال 1401) و بلند مدت (تا پایان سال 1402) مشخص شده است.
متن حاضر با هدف استفاده جامعه نخبگانی و همچنین رسانهای کشور و با صرف نظر از کلیات و مقدمات سند تحول از جمله تعاریف روششناسی نگاشت نهادی و همچنین عناوین عوامل ریشهای برخی از ویژگیها راهبردها مسائل ذکر شده در سند و راهحلهای پیشبینیشده در آن را مختصرا توضیح میدهد.